Chúng ta đều biết loãng xương (LX) có thể dẫn đến gãy xương, song nhiều người vẫn cho rằng đó là căn bệnh riêng của phụ nữ...
Những điều cần biết về bệnh loãng xương
Xương cấu tạo nhờ canxi và khoáng chất; loãng xương là do các chất này bị mất đi, xương mỏng dần, thiếu vững chắc, dễ nứt, gãy.
Một vài dấu hiệu nhận biết bệnh LX: Căn bệnh tiến triển thầm lặng, chỉ biểu hiện sự đau nhức khi ta phạm sai sót trong sinh hoạt. Đau lưng dữ dội khi ta cúi khom lưng hay mang một vật hơi nặng, đau từ sau lưng lan ra trước bụng, giảm đau khi nghỉ ngơi. Nếu bệnh nặng kéo dài có thể dẫn đến giảm chiều cao, gù lưng.
Đa số bệnh nhân không hề thấy đau cho tới khi do một chấn thương nhẹ dẫn đến gãy xương hoặc tình cờ khám bệnh mới nhận ra mình bị LX.
LX là một bệnh khá phổ biến và có thể xảy ra với mọi giới, tuy nhiên nữ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Một nghiên cứu của Bệnh viện Từ Dũ năm 2000 trên 1.530 phụ nữ tuổi từ 24-94 cho thấy trong số những người trên 55 tuổi có vóc dáng gầy ốm và bị lùn đi thì có tới 91,3% bị LX. Một nghiên cứu khác tại BV Chấn thương chỉnh hình TP.HCM (1/1998 - 12/2002): tỷ lệ phụ nữ mãn kinh từ 55 tuổi trở lên bị gãy cổ xương đùi là 74%, gấp 3 lần so với nam giới cùng tuổi. Bình quân cứ 3 phụ nữ mãn kinh thì 1 người bị LX, 8 người đàn ông lớn tuổi thì 1 người bị LX. Hậu quả của LX là gãy xương, ảnh hưởng tới khả năng lao động, chất lượng cuộc sống.
LX là căn bệnh có một quá trình lâu dài do nhiều yếu tố gây nên như:
+ Di truyền.
+ Cân nặng. Người gầy ốm hay mập phì cũng đều dễ bị LX.
+ Thiếu nội tiết tố nữ (estrogen). Sau khi mãn kinh, nội tiết tố nữ trong cơ thể phụ nữ bị thiếu hụt nghiêm trọng sẽ làm xương mất đi nhiều hơn nên dễ bị LX hơn. Với những người sinh con nhiều lần hay phải phẫu thuật cắt buồng trứng hai bên cũng có nhiều nguy cơ bị LX.
+ Ít vận động, sống tĩnh tại.
+ Chế độ ăn thiếu hụt canxi và khoáng chất, thiếu vitamin D. Ăn nhiều đạm động vật.
+ Những thói quen có hại: Uống cà phê nhiều, hút thuốc, uống rượu.
+ Bệnh lý và dùng thuốc: Một số người mắc bệnh cường giáp, suy tuyến sinh dục bẩm sinh, suy thận mãn... xương dễ bị phá hủy. Những người dùng các loại thuốc corticoid như thuốc đề-xa (dexamethasone) dễ bị mất xương.
Phòng ngừa loãng xương
Biện pháp hiệu quả nhất là hãy chủ động giảm những yếu tố nguy cơ. Vận động điều độ, phù hợp lứa tuổi, tạo sự dẻo dai cho cơ thể. Tránh rượu, thuốc lá, uống ít cà phê, thận trọng khi dùng thuốc.
Ngoài ra, cần lập một chế độ ăn đa dạng, giàu canxi và khoáng chất. Những phụ nữ ở tuổi mãn kinh, nam giới trên 65 tuổi và bệnh nhân đang điều trị bằng thuốc corticoid, nên bổ sung ít nhất từ 1.000-1.500 mg canxi mỗi ngày. Chỉ uống sữa chứa canxi không thôi cũng không ngừa được LX. Xương cần cả canxi và các khoáng chất khác. Cũng có nhiều người không hấp thu được canxi từ sữa. Sữa, pho mát, sữa chua, hải sản, nấm mèo, cần tây, vừng, rau dền... là những thực phẩm dồi dào canxi. Ngoài ra cần bổ sung nguồn vitamin D (trong sữa, trứng, nấm tươi, cá hồi, lươn, trai, sò...) để cơ thể hấp thu được canxi. Phơi nắng 30 phút/ngày giúp da tổng hợp vitamin D. Phụ nữ mang thai nên ăn thức ăn đa dạng, giúp hình thành xương cho thai nhi. Đảm bảo đủ canxi và chất đạm trong suốt quá trình phát triển.
Y Linh
Đa số bệnh nhân không hề thấy đau cho tới khi do một chấn thương nhẹ dẫn đến gãy xương hoặc tình cờ khám bệnh mới nhận ra mình bị LX.
LX là một bệnh khá phổ biến và có thể xảy ra với mọi giới, tuy nhiên nữ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Một nghiên cứu của Bệnh viện Từ Dũ năm 2000 trên 1.530 phụ nữ tuổi từ 24-94 cho thấy trong số những người trên 55 tuổi có vóc dáng gầy ốm và bị lùn đi thì có tới 91,3% bị LX. Một nghiên cứu khác tại BV Chấn thương chỉnh hình TP.HCM (1/1998 - 12/2002): tỷ lệ phụ nữ mãn kinh từ 55 tuổi trở lên bị gãy cổ xương đùi là 74%, gấp 3 lần so với nam giới cùng tuổi. Bình quân cứ 3 phụ nữ mãn kinh thì 1 người bị LX, 8 người đàn ông lớn tuổi thì 1 người bị LX. Hậu quả của LX là gãy xương, ảnh hưởng tới khả năng lao động, chất lượng cuộc sống.
LX là căn bệnh có một quá trình lâu dài do nhiều yếu tố gây nên như:
+ Di truyền.
+ Cân nặng. Người gầy ốm hay mập phì cũng đều dễ bị LX.
+ Thiếu nội tiết tố nữ (estrogen). Sau khi mãn kinh, nội tiết tố nữ trong cơ thể phụ nữ bị thiếu hụt nghiêm trọng sẽ làm xương mất đi nhiều hơn nên dễ bị LX hơn. Với những người sinh con nhiều lần hay phải phẫu thuật cắt buồng trứng hai bên cũng có nhiều nguy cơ bị LX.
+ Ít vận động, sống tĩnh tại.
+ Chế độ ăn thiếu hụt canxi và khoáng chất, thiếu vitamin D. Ăn nhiều đạm động vật.
+ Những thói quen có hại: Uống cà phê nhiều, hút thuốc, uống rượu.
+ Bệnh lý và dùng thuốc: Một số người mắc bệnh cường giáp, suy tuyến sinh dục bẩm sinh, suy thận mãn... xương dễ bị phá hủy. Những người dùng các loại thuốc corticoid như thuốc đề-xa (dexamethasone) dễ bị mất xương.
Phòng ngừa loãng xương
Biện pháp hiệu quả nhất là hãy chủ động giảm những yếu tố nguy cơ. Vận động điều độ, phù hợp lứa tuổi, tạo sự dẻo dai cho cơ thể. Tránh rượu, thuốc lá, uống ít cà phê, thận trọng khi dùng thuốc.
Ngoài ra, cần lập một chế độ ăn đa dạng, giàu canxi và khoáng chất. Những phụ nữ ở tuổi mãn kinh, nam giới trên 65 tuổi và bệnh nhân đang điều trị bằng thuốc corticoid, nên bổ sung ít nhất từ 1.000-1.500 mg canxi mỗi ngày. Chỉ uống sữa chứa canxi không thôi cũng không ngừa được LX. Xương cần cả canxi và các khoáng chất khác. Cũng có nhiều người không hấp thu được canxi từ sữa. Sữa, pho mát, sữa chua, hải sản, nấm mèo, cần tây, vừng, rau dền... là những thực phẩm dồi dào canxi. Ngoài ra cần bổ sung nguồn vitamin D (trong sữa, trứng, nấm tươi, cá hồi, lươn, trai, sò...) để cơ thể hấp thu được canxi. Phơi nắng 30 phút/ngày giúp da tổng hợp vitamin D. Phụ nữ mang thai nên ăn thức ăn đa dạng, giúp hình thành xương cho thai nhi. Đảm bảo đủ canxi và chất đạm trong suốt quá trình phát triển.
Y Linh
Việt Báo (Theo_Thanh_Nien)
Bệnh nhân bị suy thận dễ bị loãng xương vì: quá trình tổn thương trong bệnh suy thận gây rối loạn cân bằng 2 chất canxi và phốt pho trong cơ thể, dẫn đến thiếu hụt canxi trong xương. Thận suy không thải trừ được lượng phốt pho thừa ra ngoài, nên nồng độ phốt pho tăng cao trong máu, cơ thể phải huy động canxi từ xương ra máu, dẫn đến mất canxi ở xương, lâu ngày gây loãng xương.
Khi nồng độ canxi trong máu giảm, tuyến cận giáp là tuyến giúp điều hoà canxi trong cơ thể sẽ tăng hoạt động, dẫn đến canxi trong xương sẽ bị mất dần đi, gây loãng xương.
Mặt khác, do chức năng thận bị hỏng, nó không thể biến đổi được vitamin D từ thức ăn sang dạng hoạt động nên cơ thể thiếu hụt vitamin D cũng là lý do gây loãng xương.Muốn phòng chống loãng xương do suy thận, bạn cần thực hiện các biện pháp sau đây: giảm lượng phốt pho trong khẩu phần ăn, dùng thuốc thấm phốt pho, bổ sung vitamin D, canxi, tập thể dục thường xuyên vừa sức cho xương được tăng cường chất canxi, cắt bỏ một phần tuyến cận giáp…
Mặt khác, do chức năng thận bị hỏng, nó không thể biến đổi được vitamin D từ thức ăn sang dạng hoạt động nên cơ thể thiếu hụt vitamin D cũng là lý do gây loãng xương.Muốn phòng chống loãng xương do suy thận, bạn cần thực hiện các biện pháp sau đây: giảm lượng phốt pho trong khẩu phần ăn, dùng thuốc thấm phốt pho, bổ sung vitamin D, canxi, tập thể dục thường xuyên vừa sức cho xương được tăng cường chất canxi, cắt bỏ một phần tuyến cận giáp…
Viet Bao.vn (Theo Suckhoedoisong)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét